Cơ thể con người có từ 2-4 triệu tuyến mồ hôi, do hai loại tuyến kết hợp. Tuyến Ecrine có mặt ở khắp bề mặt da, bài tiết ra mồ hôi không có mùi mà thành phần là nước và điện giải. Tuyến Apocrine có mặt ở các nếp gấp bẹn, nách, và ống tai,sinh dục…
Tiết mồ hôi là quá trình hoạt động bình thường của cơ thể giúp điều hoà thân nhiệt, dẫn dụ bạn tình…Tuy nhiên khi mồ hôi tiết quá nhiều, quá ít, không ra mồ hôi hay mồ hôi có mùi bất thường, đó lại là câu chuyện hoàn toàn khác. Dưới đây là một số bất thường của tuyến mồ hôi và bệnh lý tương ứng.
Ra mồ hôi đầm đìa
- Chứng tăng tiết mồ hôi, thường do di truyền.
- Tình trạng mãn kinh ở nữ giới hoặc nam giới (Do giảm lượng hóc môn sinh dục)
- Cơn hạ đường huyết, hay gặp ở người bị tiểu đường, nếu không phát hiện và bổ sung đường sớm có thể nguy hiểm đến tính mạng
- Cường tuyến giáp cần đi khám chuyên khoa nội tiết
- Bệnh lý tuyến thượng thận (U tuyến thượng thận..). Ngoài tiết mồ hôi có thể còn gây cơn cao huyết áp, tăng chuyển hoá cơ thể, rối loạn điện giải và nguy cơ ung thư về sau cần đi siêu âm đánh giá.
- Rối loạn thần kinh giao cảm, ung thư hoặc có ổ nhiễm trùng sâu, bất thường trong các buồng tim, sau khi dùng một số thuốc tây chữa bệnh tim mạch hoặc trầm cảm…
- Nếu cơn đổ mồ hôi đột ngột kèm đau ngực trái, hồi hộp tim đạp nhanh…Hãy cẩn thận, có thể cơn nhồi máu cơ tim đang kéo đến.
- Ngoài ra, khi ra mồ hôi nhiều sẽ khiến chúng ta mất một lượng lớn muối, canxi..và ảnh hưởng đến tim, người già có bệnh lý tim mạch cần tránh gắng sức.
Tăng tiết mồ hôi về đêm
Nguyên nhân của chứng tăng tiết mồ hôi về đêm là do một trong những dấu hiệu dưới đây:
- Chứng ngưng thở khi ngủ
- Các khối U lympho
- Sau khi dùng thuốc tây (thuốc hạ áp, thuốc trầm cảm, thuốc chữa rối loạn cương dương, thuốc chữa ung thư…
- Dấu hiệu bệnh lý nhiễm trùng: Lao phổi, sốt rét, viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn,
- Bệnh lý về tạo máu (chứng tăng hồng cầu vô căn), thường gặp ở nam giới trên 60 tuổi. Nếu không phát hiện và chữa trị, gần 50% số bệnh nhân sẽ tử vong trong vòng 2 năm đầu.
Giảm tiết hoặc không ra mồ hôi
- Giảm hoặc không tiết mồ hôi vô cùng nguy hiểm vì có thể gây ra chứng tăng thân nhiệt, sốc nhiệt, đặc biệt người già.
- Tiết ít mồ hôi xảy ra khi tuyến mồ hôi không hoạt động bình thường, có thể do bẩm sinh hoặc một tình trạng ảnh hưởng đến da và hệ thống thần kinh. Một số nguyên nhân chính:
- Rối loạn thần kinh như Parkinson, hội chứng Guillain-Barre
- Loạn sản bẩm sinh ở trẻ em, bệnh lý di truyền ảnh hưởng đến quá trình trao đổi chất.
- Bệnh lý ngoài da (vẩy nến), bỏng..
- Tổn thương thần kinh ngoại vi do tiểu đường, do bệnh tự miễn hoặc lạm dụng rượu.
- Mất nước
- Dùng một số thuốc tim mạch, rối loạn tinh thần..
Mồ hôi nồng nặc hoặc mùi bất thường
Mồ hôi có mùi nồng nặc hoặc bất thường là do một trong các nguyên nhân sau:
- Vệ sinh kém
- Ăn nhiều gia vị (cà ri, tỏi, hành…)
- Sau dùng một số kháng sinh hoặc thuốc khác
- Tiểu đường
- Bệnh lý gan, thận nếu mồ hôi có mùi amoniac
- Bệnh lý gan hoặc dùng quá nhiều thuốc bổ Vitamin nhóm B nếu mồ hôi có mùi tanh
Trên đây là những dấu hiệu gợi ý, không phải cứ có những biểu hiện mồ hôi như vậy thì chắc chắn chúng ta bị bệnh. Tuy nhiên mọi người cần đi khám sớm nhất có thể khi xuất hiện một trong những bất thường về tuyến mồ hôi như trên nên ưu tiên khám chuyên khoa da liễu, nội khoa, nội tiết chuyển hoá và thần kinh trước.
