Với bệnh lý thoái hóa khớp, ngoài những thông tin chúng ta đã biết từ trước đến nay thì gần đây có một phát hiện mới rất thú vị về nguyên nhân gây thoái hóa khớp, chúng đến từ hệ miễn dịch. Chính những rối loạn hệ miễn dịch cơ thể là một phần nguồn cội của các cơn đau, gây ra tình trạng viêm, đẩy nhanh tiến trình thoái hóa khớp. Do đó điều hòa được hệ miễn dịch là chìa khóa quan trọng trong điều trị cũng như dự phòng các bệnh khớp thường gặp.
Một số tinh chất được cho là có tác động vượt trội giúp điều hòa miễn dịch trong cơ chế bệnh viêm xương khớp bao gồm: Eggshell Membrane, Collagen Type 2 không biến tính và Collagen Peptide, Turmeric Root, Chondroitin Sulfate….Khi các tinh chất này vào cơ thể, chúng sẽ tạo ra cơ chế 2 tác động: Vừa điều hòa miễn dịch, ngăn ngừa các yếu tố gây viêm; vừa cung cấp dưỡng chất tái tạo sụn khớp, làm chậm quá trình thoái hóa từ gốc một cách an toàn. Thực tế, bác sĩ cũng đã khuyến khích bệnh nhân của mình tìm hiểu và bổ sung thêm các loại chất này (thường là dưới dạng viên uống) vào chế độ dinh dưỡng hàng ngày để hỗ trợ quá trình điều trị viêm khớp, thoái hóa khớp đạt hiệu quả tốt.
Bác sĩ cũng muốn xin nhắc lại với mọi người rằng, vì là bệnh mạn tính nên viêm xương khớp, thoái hóa khớp đều chưa thể điều trị khỏi hoàn toàn được nhưng nếu bệnh nhân biết kết hợp giữa chế độ vận động, lối sống, dinh dưỡng…chúng ta có thể đẩy lùi các cơn đau, làm chậm quá trình thoái hóa và nâng cao chất lượng cuộc sống lên rất nhiều.
Xem thêm: THÔNG TIN CƠ BẢN NHẤT VỀ BỆNH XƯƠNG KHỚP – CỘT SỐNG
Dưới đây là 5 NỘI DUNG dự phòng quan trọng:
GIỮ TRỌNG LƯỢNG CƠ THỂ HỢP LÝ
Trọng lượng cơ thể quá nặng sẽ tạo áp lực liên tục lên bề mặt các khớp, đặc biệt là cột sống lưng, khớp háng và khớp gối. Và lượng mỡ thừa cũng góp phần gây ra những thay đổi không tốt trong sụn. Dữ liệu từ một chương trình nghiên cứu được thiết kế để đánh giá sức khỏe và dinh dưỡng của người Mỹ cho thấy phụ nữ béo phì có nguy cơ mắc bệnh viêm xương khớp cao gấp gần 4 lần so với phụ nữ không béo phì, nguy cơ này đối với nam giới là 5 lần.
VẬN ĐỘNG MỖI NGÀY
Tập thể dục là một giải pháp tốt để ngăn ngừa các vấn đề về khớp. Nó giúp các khớp không bị khô cứng, cơ bắp duy trì trương lực, tuần hoàn lưu thông. Mỗi chúng ta nên duy trì tập thể dục ít nhất 30 phút hầu hết các ngày trong tuần và đó có thể là đi bộ, yoga, dưỡng sinh, đạp xe, bơi, chạy bộ…Nếu sợ đau khớp sau khi tập thể dục, hãy chườm lạnh/ngâm mình trong nước lạnh sau mỗi lần thể dục thể thao về, anh chị nhé! Tại nơi làm việc, chúng ta cũng cần tránh ngồi quá lâu một tư thế hoặc có những tư thế ngồi không sinh lý. Tốt nhất cứ sau 60 phút hãy rời chỗ ngồi, đứng dậy đi lại, ép giãn cơ thể 3-5 phút.
DINH DƯỠNG HỢP LÝ
Một số chất dinh dưỡng nhất định có liên quan đến việc giảm nguy cơ tổn thương khớp, chúng bao gồm:
Axit béo omega-3 có trong các loại cá béo, một số loại dầu thực vật/hạt như quả óc chó, ô liu, hạt cải, đậu tương, hạt lanh, hạt chia..
Vitamin D từ ánh sáng mặt trời cũng như từ một số thức ăn như cá hồi, cá thu, cá ngừ, cá mòi, cá trích, sữa, trứng.
Nước hầm xương ống, sụn sườn…cung cấp nhiều chondroitin, glucosamin là những hợp chất tự nhiên cấu thành sụn cũng như bổ sung cho cơ thể lượng canxi dồi dào tốt cho hệ xương khớp.
Các chất có trong quả bơ, đậu nành có khả năng kích thích tế bào sụn sinh sưởng collagen, thành phần cấu thành chính trong sụn.
Trái cây chứa nhiều chất chống ôxy hoá, kháng viêm và vitamin C giúp giảm viêm, tăng cường độ dẻo dai các khớp.
Trong khi thực phẩm công nghiệp chế biến sẵn, thực phẩm chứa nhiều đường như đồ chiên rán, nướng, khoai tây, đóng hộp, bánh ngọt… làm gia tăng tình trạng viêm khớp, cản trở sự hấp thụ canxi, đặc biệt là gây tăng cân, đẩy nhanh quá trình thoái hoá khớp. Chúng ta cũng cần tránh ăn quá nhiều chất béo, tránh dùng rượu bia và các chất kích thích thần kinh vì nó có thể gây co cứng cơ.
NGĂN NGỪA CHẤN THƯƠNG DẪN ĐẾN THOÁI HÓA KHỚP
Chấn thương khớp làm tăng nguy cơ bị viêm thoái hóa khớp. Một nghiên cứu dài hạn trên 1.321 sinh viên tốt nghiệp trường Y Johns Hopkins cho thấy những người bị thương ở đầu gối ở tuổi thanh thiếu niên hoặc thanh niên có nguy cơ bị thoái hóa khớp gối cao gấp 3 lần so với những người không bị chấn thương.
Một số lưu ý giúp hạn chế chấn thương xương khớp bao gồm:
– Khởi động kỹ trước khi vận động thể dục thể thao
– Tập luyện theo cường độ tăng dần và luôn lắng nghe cơ thể mình, nếu thấy bất thường hoặc khó chịu, chúng ta cần dựng lại để đánh giá.
– Tập luyện theo từng nhóm cơ để tránh quá tải một nhóm cơ nhất định (nguy cơ chấn thương xương khớp), hôm nay tập phần trên cơ thể, ngày mai nhóm cơ bụng, ngày kia phần dưới cơ thể rồi quay vòng lại.
– Mang giày vừa vặn giúp hấp thụ va chạm và giữ cơ thể ổn định.
– Làm lạnh (chườm mát, tắm ngâm nước lạnh) sau khi vận động mạnh.
– Nếu có chấn thương khớp, anh chị cần nghiêm túc điều trị dứt điểm sớm.
– Hạn chế đi giày cao gót và mang đồ/túi xách nặng một bên cơ thể trong một thời gian dài.
TUYỆT ĐỐI TRÁNH LẠM DỤNG CORTICOID
Corticoid được sử dụng nhiều trong điều trị dị ứng, kháng viêm, ức chế miễn dịch cũng như nhiều các bệnh lý khớp khác nhau. Tuy vậy chỉ định điều trị vô cùng chặt chẽ vì khi chúng ta làm dụng nó, tác dụng phụ sẽ là rất lớn, trong đó có loãng xương, khô dịch khớp, tăng tốc độ thoái hóa khớp, teo cơ, tăng nguy cơ nhiễm trùng…
Rồi, bài chia sẻ của bác sĩ đến đây xin kết thúc. Anh Chị có câu hỏi gì xin hãy đặt ở phần comment nhé! Và nếu thấy bài viết ý nghĩa, xin hãy SHARE giúp bác sĩ tới cộng đồng.
Trân trọng thật nhiều!
Bác sĩ Khánh,
