Trẻ em có hệ miễn dịch yếu, các hệ thống trong cơ thể chưa phát triển hoàn thiện như ở người lớn. Quá trình lớn lên và phát triển của trẻ có tính chất toàn diện cả về thể chất, tâm thần – vận động và qua nhiều giai đoạn. Mỗi giai đoạn có những đặc điểm về sinh lý và bệnh lý riêng. Dưới đây là những bệnh lý thường gặp ở trẻ em mà bố mẹ nên bỏ túi!
NHỮNG BỆNH LÝ THƯỜNG GẶP Ở TRẺ EM
Đau nhức xương
Khoảng 40% trẻ nhỏ có biểu hiện “Đau nhức xương tăng trưởng” trong giai đoạn trước tuổi 18, trong đó lứa tuổi trẻ hay kêu đau nhất là từ 3 đến 5 tuổi và từ 8 đến 12 tuổi. Biểu hiện điển hình của tình trạng này đó là trẻ sẽ đau nhức chân một hoặc hai bên, vị trí đau không rõ ràng lúc chân này lúc chân kia, cơn đau thường đến đột ngột và về đêm làm trẻ thức giấc khóc lóc và bắt bố mẹ bóp chân. Về nguyên nhân, y học chưa giải thích được rõ ràng tuy nhiên cha mẹ không quá lo lắng nhé. Chúng ta có thể dự phòng cho cháu bằng cách tẩy giun định kỳ 6 tháng 1 lần, chế độ dinh dưỡng lành mạnh-đầy đủ, vận động thể dục thể thao tránh quá mức, khám sức khoẻ định kỳ cũng như tiêm chủng đầy đủ cho trẻ.
Xoắn tinh hoàn
Trẻ trai rất dễ bị xoắn tinh hoàn, nếu trẻ kêu đau tức vùng bìu một hoặc hai bên ta cần lưu tâm cho cháu đi khám ngoại nhi khoa kết hợp siêu âm phát hiện-loại trừ xoắn tinh hoàn sớm cho trẻ. Vì với tổn thương này, thời gian là vàng, phát hiện sau 6 tiếng, nguy cơ cắt bỏ tinh hoàn ở trẻ rất cao. Bố mẹ hãy cẩn trọng với những bệnh lý thường gặp ở trẻ em như thế này.
Trật khớp
Trẻ dưới 5 tuổi (cả nam và nữ) rất hay bị trật-bán trật khớp quay trụ trên (vùng khuỷu) khi ông bà cha mẹ nhấc-kéo cháu lên bằng một tay. Nếu trẻ khóc, tay co lại và không chịu đưa ra cầm nắm đồ vật sau khi bị nhấc-kéo, ta cần nghĩ đến thương tổn này và đưa đi khám chuyên khoa xương khớp để phát hiện sớm. Khi trẻ bị như vậy, nhân viên y tế thường chỉ cần khám lâm sàng rồi nắn mất mấy giây, trẻ sẽ bình thường trở lại. Ít khi phải chụp X-quang và sau này thường cũng không để lại di chứng gì với thương tổn này.
Đau bụng
Trẻ em hay đau bụng và cũng có rất nhiều nguyên nhân gây ra triệu chứng này như ngộ độc thức ăn, giun sán, viêm hạch mạc treo, xoắn u nang buồng trứng, thoát vị bẹn, lồng ruột, tắc ruột do bã thức ăn, viêm ruột thừa. Khi trẻ đau kèm sốt, trẻ đau dữ dội, trẻ đau dội từng cơn, trẻ đau trên 24 giờ, trẻ đau kèm miệng nôn trôn tháo, ta cần cho cháu vào viện ngay để loại trừ những nguyên nhân ngoại khoa nguy hiểm (Lồng ruột, viêm ruột thừa, tắc ruột..) cũng như xử lý sớm những rối loạn cho trẻ (Khi nôn ói và tiêu chảy kèm theo). Bố mẹ hãy cẩn trọng với những bệnh lý thường gặp ở trẻ em như thế này.
Trẻ bị hóc
Nhiều trẻ bị hóc do nuốt phải dị vật như viên bi, hạt lạc, hột nhãn, cục tẩy, đồng xu, nắp chai khi đang chơi. Nếu không sơ cứu kịp, trẻ có thể bị ngạt thở, đe doạ tính mạng. Tuyệt đối không được cho trẻ chơi những vật tròn-nhỏ vì phản xạ của trẻ luôn cho mọi thứ vào miệng. Chúng ta cũng không nên cho trẻ chơi những vật dài như đũa, bút, que gậy…vì nhiều cháu đã bị những vật này xuyên chọc vào miệng khi ngậm, chọc vào mũi vào mắt vì trẻ luôn có xu hướng ngã ra trước và úp mặt. Cha mẹ cũng nên xem video sơ cứu trẻ bị ngạt-sặc để kịp thời xử lý cho con cháu mình. Tên thủ thuật đó là ‘Nghiệm pháp Heimlich”, rất dễ nhớ và dễ làm.
Bệnh lý hô hấp
Suy hô hấp cùng với rối loạn nước điện giải là hai trong số những nguyên nhân hằng đầu gây tử vong ở trẻ. Khi trẻ có bệnh lý hô hấp (Ho, sốt, thở nhanh nông, thở khó, co rút cơ liên sườn, thở khò khè, tím tái môi..) hoặc bệnh lý tiêu hoá (Miệng nôn và đi ngoài liên tục), cần cho trẻ nhập viện càng sớm càng tốt vì diễn biến của bệnh là rất nhanh, đặc biệt với trẻ sơ sinh và nhỏ tuổi. Bố mẹ hãy cẩn trọng với những bệnh lý thường gặp ở trẻ em như thế này.
Trẻ bị ngạt
Nhiều trẻ tử vong do ngã xuống bể cá, ao hồ trước nhà vì cha mẹ không làm rào chắn bảo vệ, nhiều trẻ bị chấn thương do các loại tủ đổ đè vào (Tủ sách, tủ rượu, tủ áo quần..) do cha mẹ không đính chặt tủ vào tường nhà. Có trẻ bị ngạt do nằm sấp lúc ngủ và cha mẹ cũng ngủ quên, hoặc ngạt do chui đầu vào túi bóng hoặc dây quấn cổ. Tuyệt đối không cho trẻ chơi những túi bóng hoặc những loại sợi dây buộc vào vô cùng lưu ý khi trẻ có thói quen nằm úp mặt lúc ngủ.
Bỏng
Tỷ lệ trẻ bị bỏng do nghịch phích nước, trẻ bị điện giật do cho tay vào ổ cắm cũng không hề ít. Ấm nước, nồi canh nóng, phích nước cần để ở nơi rất an toàn. Ổ cắm điện cần tránh làm thấp hoặc sử dụng loại ổ cắm có nắp an toàn để trẻ không cho ngón tay vào được.
Bốn nhóm ung thư hằng đầu ở trẻ hay gặp
Ung thư xương: khi trẻ đau nhức xương tại 1 vị trí cố định ở 1 chi thể, kéo dài (Khác với đau xương tăng trưởng), cần đi khám và chụp xquang vùng đó ngay.
U não: trẻ kêu đau đầu thường xuyên, cần đi khám chuyên khoa thần kinh ngay.
Ung thư máu-u lympho: trẻ mệt mỏi kéo dài, thiếu máu, chán ăn, hay sốt về chiều. Hãy cho trẻ đi khám chuyên khoa huyết học sớm ạ. Cẩn thận còn hơn để muộn.
Ung thư thận-thượng thận: siêu âm định kỳ có thể phát hiện ra bệnh lý này rồi.
Phòng bệnh hơn chữa bệnh. Mọi người hiểu biết để tự phòng bệnh cho cả gia đình mình hơn là để đến khi phải nhập viện chữa trị. Bố mẹ càng được trang bị kiến thức vững vàng, con sẽ càng mạnh khoẻ, ít bệnh, mà nếu có bệnh thì cũng sẽ khỏi nhanh thôi.
