Thành phần của nước tiểu gồm 95% là nước và 5% là chất chuyển hóa. Mỗi chúng ta thường đi tiểu 7 lần trong một ngày và sẽ thải ra tầm 2,2 lít nước tiểu vô trùng, không mùi, không màu hoặc hơi vàng nhạt. Khi số lần đi tiểu nhiều/ ít hoặc nước tiểu có màu, mùi bất thường…cho thấy nước tiểu có vấn đề và có thể chúng ta đang bị bệnh đấy.
9 BIỂU HIỆN NƯỚC TIỂU CÓ VẤN ĐỀ VÀ NGUYÊN NHÂN BỆNH TƯƠNG ỨNG
Tiểu thường xuyên
Nguyên nhân của tiểu thường xuyên là do:
- Bệnh đa niệu
- Tiểu đường
- Nhiễm trùng, viêm đường tiết niệu (bàng quang, niệu đạo, thận…)
- Thời kỳ mãn kinh hoặc đang mang thai ở nữ giới.
- U phì đại tuyến tiền liệt ở nam giới
- Sau khi dùng một số thuốc hoặc chất kích thích (Trà, café, ma tuý…)
Tiểu són
- Tiểu són thường gặp ở người cao tuổi, nữ nhiều hơn nam. Ở Mỹ hiện có khoảng 13 triệu người đang trong tình trạng són tiểu này.
- Són tiểu khi gắng sức, són tiểu do căng thẳng thường gặp ở nữ giới thai kỳ, mãn kinh, sau phẫu thuật vùng tiểu khung.
- Nếu bị són tiểu, chỉ cần nghe thấy âm thanh nước chảy hoặc nhìn thấy dòng nước chảy…Són tiểu cấp kỳ hay còn gọi là hội chứng “Tra chìa vào ổ khoá”.
- Són tiểu cũng có thể do nhiễm trùng đường tiết niệu (thường kèm tiểu buốt, nước tiểu thay đổi màu-mùi..), sau dùng thuốc hoặc chất kích thích.
- Những người gặp vấn đề về khối u bàng quang, u vùng tiểu khung có thể bị són tiểu.
Tiểu buốt, tiểu rắt
- Tiểu buốt, tiểu rắt hay gặp phải ở những người bị viêm bàng quang, bàng quang co thắt, ung thư bàng quang phát triển, xâm lấn, chèn ép dẫn đến tiểu máu, tiểu nhiều lần.
- Sỏi vùng bàng quang cọ xát, kích thích cổ bàng quang
- Bệnh lý tuyến tiền liệt: u xơ, viêm nhiễm tuyến tiền liệt..
- Tổn thương các dây thần kinh ảnh hưởng đến việc chi phối hoạt động của bàng quang (chấn thương cột sống, viêm tuỷ-rễ thần kinh…)
- Mệt mỏi, stress
- Sử dụng thuốc lợi tiểu.
- Các bệnh lây truyền qua đường tình dục (lậu, giang mai…)
Nước tiểu ngọt
- Nước tiểu mùi thơm ngọt đặc trưng, dấu hiệu có thể bị tiểu đường (Ketone tăng trong máu làm cho hơi thở, mồ hôi, nước tiểu có mùi thơm ngọt).
- Tiểu đường thường kèm: Ăn nhiều, uống nhiều, gầy nhanh và nước tiểu thường khiến kiến bu sau khi chúng ta đi vệ sinh.
Nước tiểu có bọt
- Một trong những dấu hiệu nước tiểu có vấn đề chính là nước tiểu có bọt. Biểu hiện tình trạng có protein trong nước tiểu, thường do tổn thương ở thận, tim (hội chứng thận hư, lupus…)
- Hoặc do xuất hiện lỗ rò bàng quang-âm đạo, bàng quang-trực tràng (sau phẫu thuật, khối u xâm lấn, bệnh Crohn…)
Nước tiểu màu hồng/đỏ
- Nước tiểu có màu hồng/ đỏ có thể do dùng thực phẩm giàu sắc tố đỏ như củ cải đường, cà rốt, mâm xôi, ớt chuông đỏ…
- Người bị thiếu sắt cũng có thể có hiện tượng này.
- Hoặc sau dùng một số thuốc an thần, thuốc chữa ung thư có anthraquinone.
- Nước tiểu đỏ biểu hiện bệnh lý nguy hiểm đường tiết niệu như sỏi thận-niệu quản-bàng quang-niệu đạo, ung thư thận-bàng quang-tuyến tiền liệt, dị dạng, viêm cầu thận…
- Chấn thương thận hoặc các cơ quan trên đường tiểu sau tai nạn
- Nước tiểu đỏ tía có thể do rối loạn chuyển hoá Porphyrin có tính chất di truyền.
Nước tiểu vàng đậm
- Bình thường nước tiểu chúng ta trong hoặc hơi vàng nhạt vậy nên khi vàng đậm, vàng cam, đây là dấu hiệu nước tiểu có vấn đề do thiếu nước nghiêm trọng. Thường kết hợp nước tiểu nặng mùi khai và số lượng ít.
- Một nguyên nhân khác gây ra là do sau dùng thuốc kháng lao (Rifampicin..) hoặc thuốc chống đông máu (warfatin..), ăn nhiều sản phẩm chứa Beta-Caroten.
Nước tiểu màu xanh lá
- Do sử dụng thuốc và các hợp chất có chứa phenol như promethazine sử dụng cho dị ứng, buồn nôn và propofol, một loại thuốc sử dụng trong gây mê.
- Các thuốc khác, bao gồm amitriptyline chống trầm cảm, cimetidine, làm giảm axit trong dạ dày và các thuốc giảm đau cũng là nguyên nhân làm cho nước tiểu có màu xanh lá.
- Sử dụng thực phẩm, nước uống có màu xanh đậm.
- Hấp thụ chất Xanh Methylene
Nước tiểu đục
- Nước tiểu đục do nhiễm trùng đường tiết niệu (Bàng quang, thận…). Thường kèm nước tiểu có mùi hôi, cơ thể mệt mỏi, sốt, đau tức hạ vị hay hố thắt lưng hai bên.
- Viêm tuyến tiền liệt ở nam giới
- Nhiễm lậu, Chlamydia
- Đái dưỡng chấp do có rò lưu thông từ hệ bạch mạch đổ vào bể thận, nguyên nhân gây bệnh có thể do bẩm sinh, do chấn thương hoặc do nhiễm ký sinh trùng giun chỉ.
- Do sử dụng thực phẩm chứa nhiều photpho hoặc chúng ta uống quá ít nước.
Khi nhận thấy nước tiểu có vấn đề, hãy khám chuyên khoa thận-tiết niệu để các bác sĩ đánh giá triệu chứng lâm sàng, xét nghiệm máu và nước tiểu, đánh giá niệu động học, nội soi bàng quang ngược dòng, siêu âm thận-tiết niệu, chụp các loại phim, sinh thiết…Từ đó mới có chẩn đoán xác định bệnh và đưa ra giải pháp điều trị phù hợp.
